Dolina Kościeliska to świetna propozycja na zimową wycieczkę – droga nie posiada praktycznie żadnych trudności, jest łagodna i szeroka. W pogodny zimowy dzień widoki są piękne, a rozgrzewająca herbata w schronisku jeszcze bardziej umili spacer. Oczywiście dolinę warto odwiedzić również latem, kiedy to możemy zwiedzić nie tylko samą dolinę, ale także jaskinie.

 

• Trasa: Kiry-Dolina Kościeliska-schronisko PTTK na Hali Ornak
• Czas wycieczki: 3-4 godziny
• Stopień trudności: łatwa
• Dla kogo: rodziny z dziećmi, osoby starsze i wszyscy, chcący odbyć spokojny i miły spacer.
• Kolor szlaku: zielony

 

Dolina Kościeliska jest jedną z najpopularniejszych i największych dolin polskich Tatr. Znajduje się w Tatrach Zachodnich, ma około 9 km długości oraz liczne wąwozy boczne i rozgałęzienia, takie jak Dolina Miętusia, Dolina Zbójnicka, Wąwóz Kraków, czy Dolina Tomanowa. Łączna powierzchnia doliny to około 35 km².

 

 

Do zwiedzenia Doliny Kościeliskiej wystarczy pół dnia, natomiast warto zarezerwować sobie na to więcej czasu, aby przejść nie tylko samą dolinę, ale również odwiedzić kilka jej zakamarków.

Południowa część doliny jest zbudowana ze skał krystalicznych, natomiast jej północna część zbudowana jest głównie z wapieni, dolomitów, łupków i piaskowców. Główną rolę w kształtowaniu doliny odegrał płynący jej dnem Potok Kościeliski oraz wody podziemne, które wytworzyły liczne jaskinie i fantastyczne rzeźbienia w skałach.

 

Dolina Kościeliska – dojazd

Jeśli jedziemy samochodem, nie będzie żadnego problemu z jego zaparkowaniem – zaraz naprzeciwko wejścia do doliny znajdują się parkingi. Wystarczy później przejść na drugą stronę ulicy i już jesteśmy u wlotu doliny.

Z Zakopanego do Kościeliskiej bardzo często kursują busy – w sezonie odjeżdżają dosłownie co kilka minut z placu przy dworcu PKP.

Z wsi Witów, Chochołów, Podczerwone i Czarny Dunajec można dostać się do doliny busem relacji Czarny Dunajec-Zakopane.

Dolinę można zwiedzać piechotą lub wynająć góralską dorożkę.

 

Przejście Doliną Kościeliską

Miejsce, w którym znajduje się wejście do doliny, parkingi i restauracja to część wsi Kościelisko, nazywana Kirami. Przy wejściu do Tatrzańskiego Parku należy opłacić wstęp i już można maszerować szeroką i wygodną drogą.

Towarzyszący nam w wędrówce potok w dolnym biegu nazywany jest Kirową Wodą, natomiast w biegu górnym – Potokiem Kościeliskim. Po drodze przechodzić będziemy przez liczne mostki, to na prawy, to na lewy brzeg rzeki. W początkowym odcinku doliny mijać będziemy Niżną Kościeliską Bramę, czyli wąskie wrota skalne, wyrzeźbione przez potok.

 

 

Po niedługim marszu dojdziemy do pierwszej polany, zwanej Kirą Miętusią, na której znajdują się szałasy pasterskie. Kawałek dalej, w zagajniku przy drodze miniemy starą kapliczkę, na miejscu której podobno niegdyś był kościółek górniczy. Znajdowała się tu również dawniej wspomniana wyżej osada górnicza, stąd miejsce to nazywane jest dziś Starymi Kościeliskami. Wprawny turysta dostrzeże tu dwie stare lipy – dawniej rosło ich tu znacznie więcej, jednak tylko te dwie przetrwały surowe tatrzańskie warunki.

Nieco dalej warto zboczyć na chwilę z drogi i przejść przez mostek do Lodowego Źródła – jest to miejsce, gdzie spod skały obficie wypływa woda, która cały rok utrzymuje temperaturę 4 stopni Celsjusza. Rozlewa się ona potoczkami na trzy strony.

Idąc dalej, przechodzić będziemy przez ciasny wąwóz, otoczony pionowymi ścianami, tworzącymi wysokie turnie. Jest to Brama Kraszewskiego, nazwana tak dla uczczenia 50-letniej działalności pisarza (nazywana również Pośrednią Kościeliską Bramą). Ściany osiągają tu wysokość nawet 100 metrów.

Nieco dalej dolina rozszerza się i wychodzimy na Polanę Pisaną, dookoła której wznoszą się piękne i urwiste szczyty wapienne. Znajduje się tu również kilka szałasów pasterskich. Do tego miejsca dojeżdżają dorożki, jeśli więc korzystaliśmy z tego transportu, resztę drogi przebyć trzeba będzie już pieszo.

 

Kawałek za Polaną Pisaną dochodzimy do kolejnego przewężenia – Wyżniej Kościeliskiej Bramy. Następnie mijamy niewielką Halę Smytnią i dochodzimy do schroniska na Hali Ornak.

 

Schronisko PTTK na Hali Ornak

 

Znajduje się ono na wysokości 1121 m.n.p.m. Zostało zbudowane w 1947-48 roku w stylu zakopiańskim. Jeszcze przed II wojną nieco wyżej, na Hali Pysznej znajdowało się schronisko, które zostało jednak spalone podczas wojny i na jego miejscu powstało dzisiejsze schronisko na Hali Ornak. Lasy wokół budynku to obszar ochrony ścisłej. Z hali możemy podziwiać otaczające dolinę szczyty, m.in. najwyższą w Tatrach Zachodnich Bystrą (leżącą już na terenie Słowacji), Błyszcz i Kominiarski Wierch.

 

Dolina Kościeliska – Wąwóz Kraków

Do wąwozu można dojść skręcając w lewo za Polaną Pisaną, żółty szlak (idąc w kierunku schroniska).

Jest to boczne odgałęzienie Doliny Kościeliskiej, które zdecydowanie warto odwiedzić. Nazwa została wymyślona przez górali, którym strome ściany wąwozu miał przypominać wąskie krakowskie uliczki z ciągnącymi się wzdłuż nich wysokimi kamienicami. Wąwóz wcina się głęboko w stoki Ciemniaka (Czerwone Wierchy) i Upłaziańskiej Kopy.

Długość wąwozu wynosi około 3 km i znajduje się w nim ponad 120 (!) jaskiń, m.in. Jaskinia Wysoka, Jaskinia Lodowa, Jaskinia Psia, Jaskinia pod Zamkiem, Jaskinia Zakosista. Wąwóz jest bardzo piękny, szczególnie w swej dolnej części, gdzie zwęża się w ciasną „uliczkę” między wysokimi i stromymi ścianami.

Udostępniona dla turystów dolna część wąwozu jest pozostałością po dawnej jaskini, w której zawalił się strop. Po przejściu kilkuset metrów należy wrócić tą samą drogą lub wspiąć się na znajdującą się po lewej stronie żelazną drabinkę, a następnie przejść przez krótką jaskinię – Smoczą Jamę, która wyprowadzi nas z powrotem na Polanę Pisaną. Dalsza część wąwozu (górna) jest objęta ścisłą ochroną i nie jest udostępniona do zwiedzania.

 

Dolina Kościeliska – Staw Smreczyński

Do stawu można dojść odbijając w lewo z głównej drogi przez Dolinę Kościeliską – skręt znajduje się niedaleko Hali Ornak i schroniska PTTK. Wąska ścieżka wiedzie lekko pod górę przez las.

Staw jest położony na wysokości 1226 m, otoczony bardzo gęstym lasem. Powierzchnia stawu wynosi 0,84 ha, a w najgłębszym miejscu ma on 5,2 m. Woda w stawie wydaje się bardzo ciemna, ze względu na błotniste dno i zalegające tam szczątki roślin. W tafli wody wspaniale odbijają się świerki, co nadaje temu miejscu niepowtarzalnego uroku.

 

 

Dolina Kościeliska – jaskinie

W Dolinie Kościeliskiej znajdują się setki jaskiń (450 odkrytych), jednak tylko 5 z nich udostępnionych jest do zwiedzania: Jaskinia Mrożna, Raptawicka, Obłazkowa, Mylna i Smocza Jama (znajdująca się we wspomnianym wyżej Wąwozie Kraków). Zwiedzanie większości jaskiń możliwe jest od kwietnia do października. Zawsze należy mieć ze sobą latarkę, najlepiej czołówkę.

 

Jaskinia Mroźna

Wejście do tej jaskini znajduje się po około 30 minutach marszu od wejścia do doliny. Leśną ścieżką należy podejść pod górę (czarny szlak). Przed wejściem do jaskimi pobierana jest symboliczna opłata, należy również wysłuchać uwag przewodnika.

Jest to jedyna jaskinia w Tatrach Polskich, posiadające elektryczne oświetlenie. Długość jaskini wynosi 773 m i znajduje się ona w masywie Organów, 120 m nad dnem Doliny Kościeliskiej. Przejście jaskini trwa około 30 minut, powrót inną drogą do dna doliny.

 

Jaskinia Raptawicka

Aby wejść do Jaskini Raptawickiej należy odbić w prawo (idąc w kierunku Kiry->schronisko na Hali Ornak) kilkadziesiąt metrów za Skałą Pisaną – otwór jaskini jest zresztą widoczny z drogi.

Jaskinia Raptawicka leży w dolnych partiach Raptawickiej Turni. Po wejściu do jaskini należy zejść po stalowej drabince do komory głównej, o długości około 40 metrów. Wyjście z jaskini tą samą drogą lub przez Jaskinię Mylną.

 

Jaskinia Mylna

Znajduje się niedaleko Jaskini Raptawickiej, w tym samym masywie. Łączna długość korytarzy wynosi 1630 m. Do wejścia jaskini prowadzi czerwony szlak, przejście główną trasą zajmuje około 30 minut. Jest to bardzo ciekawa jaskinia, przez którą biegnie ciąg korytarzy, gdzie miejscami jest tak ciasno i nisko, że trzeba iść na kolanach, a nawet się czołgać, co stanowi sporą atrakcję.

 

 

Jaskinia Obłazkowa

Również w sąsiedztwie Mylnej i Raptawickiej. Do zwiedzania tej jaskini również konieczna jest latarka. Idąc przez jaskinię, miejscami trzeba będzie przechodzić na czworakach. Długość jaskini wynosi około 200 metrów.

 

Szlaki z Doliny Kościeliskiej

Z Doliny Kościeliskiej odchodzi kilka szlaków w Tatry Zachodnie:

• czerwony szlak –  na Ciemniak w masywie Czerwonych Wierchów, czas przejścia 3,5h
• czarny szlak – Ścieżką nad Reglami, przez Dolinę Małej Łąki, do Doliny Strążyskiej i Doliny Białego: cały szlak około 5h, do Małej Łąki około 1h
• niebieski szlak – Hala Stoły, czas przejścia 1h 10min
• zielony szlak – przez Dolinę Tomanową na Chudą Przełączkę i na Ciemniak, czas przejścia 3h 40min
• żółty szlak – przez Iwaniacką Przełęcz do Doliny Chochołowskiej, czas przejścia na przełęcz: 1h 15min

 

 

Byliście w Dolinie Kościeliskiej? Jak Wam się podobało? Dajcie znać, czy zwiedzaliście jaskinie!